In een meritocratie geldt dat de macht (kratos) toekomt aan degenen die zich daadwerkelijk inzetten (merit). Dit klinkt mooi en is een principe dat ik in theorie ook zeker waardeer. De maakbare samenleving is een vorm van meritocratie, namelijk onderwijsmeritocratie. Noem het de Europese variant van het principe. Daarnaast bestaat er de variant die je meer recht van de sterkste meritocratie zou kunnen noemen. Je begrijpt al, dit is de economische ofwel Amerikaanse variant van de meritocratie. Ook dat idee lijkt bijzonder mooi: je kunt het altijd maken, als je maar wilt en als je er maar hard voor werkt. Toch heeft dit negatieve kanten en leidt uiteindelijk tot een vergiftigde maatschappij. Harde woorden, die ik niet zelf bedacht heb maar uit de pen van Paul Verhaeghe komen. Zijn recente boek Identiteit, dat ik onlangs las, zette mij aan het denken over de inspanningen die wij leveren, onze bijdrage aan de maatschappij. En over de zo gezochte werk-privé balans. Zelf vind ik dan de link met productiviteit interessant: moet iedereen altijd zo productief mogelijk zijn? Of speelt er meer?

Harder werken om sneller thuis te zijn? Hou toch op!

Zelf kom ik steeds meer tot het besef dat er meer is dan gestaag en hard doorwerken. Nee, het gaat me niet het zoeken naar de veronderstelde en zo begeerde werk-privé balans (die balans bestaat namelijk niet). Sterker: mijn stelling is dat hoe meer je daar naar zoekt, des te minder je zult vinden wat je echt zoekt. Van veel meer belang lijkt mij het evenwicht te vinden tussen gefocust werken aan 1 van je belangrijke taken, en het tussendoor inbouwen van momenten van rust, ontspanning, bezinning, iets compleet anders doen. Dat evenwicht is essentieel wanneer je met je hoofd en met de computer werkt. Zonder rust en reflectie geen nieuwe inzichten.

Of is ons voortdurend streven naar productiviteit al een inherente stressfactor in ons werk? Moet je altijd alle tijd 100% effectief invullen? Moet je kortom je leeslijst ter hand nemen in de rij bij de supermarkt. Er was een tijd dat ik je dat van harte zou aanbevelen. Tegenwoordig ben ik er van overtuigd dat het tegendeel het geval is. Lummel meer en krijg meer gedaan schreef ik eerder. Want juist in tijden van rust komen kunnen nieuwe ideeën op hun merites (geen grap) beoordeeld worden: top of flop. Zonder reflectietijd kun je gewoon geen goede beslissingen nemen. Gelukkig is de hersenwetenschap het hierin van harte met mij eens. Multitasken is echt desastreus voor je productiviteit.

Balans tussen gefocuste aandacht en ontspanning

In mijn ervaring ontbreekt het bij veel mensen aan dit evenwicht tussen gefocuste aandacht en ontspanning. Herken je dat bij jezelf? Alleen al door je dat te realiseren ben je verder dan 90 procent van de breinwerkers. Begin met 1 keer per dag 5 minuten nietsdoen in te bouwen tussen je drukke werkzaamheden door. Ga zitten, kijk uit het raam, doe een ontspanningsoefening. Heb je wat meer tijd maak een wandeling of lees een (ont)spannend boek. Ik weet zeker dat je vijf minuutjes wel ergens kunt vinden en daag je dan ook uit dit vanaf vandaag in te passen in je werkdag. Zet een dagelijkse herinnering in je agenda of takenlijst zodat je rustmoment niet onder de radar verdwijnt. Je kunt het!

PS: spreekt dit artikel je aan en ben je een boekenlezer? Lees dan ook mijn recensie van het boek “Identiteit”

PROFESSIONAL OF TEAMLEIDER: heb jij -of heeft je team- het veel te druk en wil je minimaal 1 uur per persoon per dag vrijspelen?
Via de artikelen op mijn website lees je al heel veel over wat je zelf kunt doen. Wil je een stap verder dan is ondersteuning vanuit een degelijke basis belangrijk. Ik kan vanuit jarenlange ervaring als trainer/coach die basis bieden. Lees meer over mij, Arjan Zuidhof, kijk wat klanten over mij zeggen, blijf op de hoogte via de mail updates. Of kijk hoe ik jou en je team kan begeleiden.