Hooked ofwel hoe wij niet meer kunnen stoppen met sociale media

hooked on Facebook

Hooked on Facebook?

Je kent vast het bekende verhaal dat de grote bazen van Silicon Valley hun eigen kinderen naar alternatieve scholen sturen en ze verbieden om smartphones en tablets te gebruiken. Ze zouden zomaar hooked ofwel verslaafd raken aan die apparaten. Steve Jobs, al zijn genie ten spijt, was één van die zoals een Amerikaanse krant schreef low tech parent. De iPad kwam er thuis bij de familie Jobs niet in. Dat verhaal is niet nieuw. Wel nieuw is een recent artikel (top tip!) in The Guardian dat een aantal hevig verontruste medewerkers van Google, Facebook en Twitter gesproken heeft. Tijdens hun aanstelling daar konden ze al hun slimme inzichten toepassen om ons hooked te laten raken aan onze apps. Hoe langer we op Facebook en Google’s uitgebreide set van digitale diensten doorbrengen hoe meer reclames ons voorgeschoteld kunnen worden en dus hoe meer winst.

Jij bent niet de klant, je bent het product

Even tussendoor: je weet vast dat wij gebruikers niet als de klanten gezien worden. Nee, dat zijn de bedrijven die betalen om ons die reclames voor te toveren. Iedereen was blij: wij omdat we zomaar allerlei mooie apps in onze schoot geworpen kregen, de bedrijven in Big Tech (met Google, Facebook, Amazon, Apple en Microsoft als absolute top-5) en de rest vanwege de nieuwe manier om ons te bereiken met hun toegespitste reclames . Alleen waren er wat irritante onderzoekers en journalisten die ons feestje probeerden te verpesten met hun uitspraken als dat we een generatie aan het kapot maken waren.  Maar ja, dat zijn maar onderzoekers en journalisten. Totdat ook de makers van al dat moois er gaandeweg achter kwamen hoe extreem gevoelig ons brein is voor afleiding en hoe bizar eenvoudig wij tot klikken konden worden gebracht. Zo schrok de bedenker van de Facebook ‘like’ knop van het enorme enthousiasme waarmee we daar als zombies met z’n allen op gingen klikken.Dat had hij niet zo bedoeld!

Digitale marshmallows

Korte-termijn behoeftebevrediging heet dat in de psychologie; ik zeg onderzoek met kinderen en marshmallows en je weet genoeg. En er blijkt inderdaad een knap staaltje psychologie achter al die technologie te zitten die ons tot willoze schapen maakt. Alleen al de mogelijkheid dat iemand onze Facebook update geliket heeft, dat er nieuwe mail kan zijn, dat er iets gebeurd kan zijn in de wereld doet ons naar onze smartphones grijpen. Niet ’s avonds om 20:00 uur zoals vroeger, nee de hele dag door. Tijdens ons werk zitten we op Facebook en ’s avonds op de bank tijdens het Netflixen checken we onze werkmails nog maar eens. En je collega doet dat ook; de kans dat je om 21:00 antwoord hebt is behoorlijk. Zo blijken we elk moment van licht ongemak, van frustratie, van verveling een instant oplossing te hebben. Voorheen zouden we ‘met een boek in een hoek’ zijn gaan zitten, of -als dat meer je ding was- naar de kroeg zijn gegaan. Nu gaan we naar onze Facebook en Twitter tijdlijn. En weet dat de ontwerpers van die apps precies inzichtelijk hebben hoe ze ons nòg vaker langs kunnen laten komen. We klikken ons de hele dag suf op al dat digitale lekkers en onze concentratie gaat compleet aan barrels.
Juist al die likes geven inzicht in wat ons bezighoudt en waar we ons druk over maken, zodat de volgende keer het aanbod nog beter op onze wensen bubbel aangepast wordt.

Wat doe je er aan?

De vraag is of we de techbedrijven de schuld van ons hooked zijn moeten geven. We spreken tenslotte de bakker ook niet aan op onze taartjesverslaving, zoals een Google medewerker in het Guardian artikel het formuleert. Toch hebben de techbedrijven veel meer de mogelijkheid om door te dringen in ons dagelijkse leven dan die goede oude bakker. En daarmee is ook hun verantwoordelijkheid stukken groter. Helaas nemen ze die tot nu toe niet echt, waardoor het bij onszelf ligt er iets aan te doen. De afgelopen tijd heb ik geëxperimenteerd door daadwerkelijk mijn Facebook account helemaal te verwijderen (ja, dat kan). Inmiddels ben ik daar terug, met weinig enthousiasme. Maar ja, dat kan ook aan mij liggen ;-) En ik las regelmatig perioden in waarin in stop met volgen van het nieuws  -conclusie: je mist niets! Dat helpt al enorm om het hoofd helder te houden. Besef verder dat je niet alles hoeft te lezen dat onder je aandacht komt; wegklikken mag.

Wat jouw aanpak is, hangt helemaal van je situatie en mate van smartphone-, nieuws-, sociale media of e-mailverslaving af. Hoe erg is het en hoe graag wil je daar mee aan de slag. Wel weet ik dat het aankweken van nieuwe gewoontes goed te doen is wanneer je echt wilt. Eenvoudige routines instellen, reminders zetten die voor jou werken, volhouden en vieren van succes(jes) zijn daar onderdeel van. Het kan echt een uitdaging zijn, maar hier mee aan de slag gaan geeft wanneer je het goed aanpakt al heel snel resultaat en voldoening.

Ik ben superbenieuwd: wat ga jij vanaf nu anders doen?

2 gedachten over “Hooked ofwel hoe wij niet meer kunnen stoppen met sociale media

Laat een reactie achter

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.